Çrregullimet hormonale – Si ndikojnë shëndetin mendor?

Çrregullimet hormonale të mëposhtme kanë ndikim në mirëqënien dhe shëndetin tonë mendor.

Ato janë:

1. Çrregullimet hormonale të estrogjenit
2. Çrregullimet hormonale të progresteronit
3. Çrregullimet hormonale të testosteronit
4. Çrregullimet hormonale të tiroides
5. Çrregullimet hormonale të kortizolit

1. Çrregullimet hormonale të estrogjenit

Estrogjeni: Rregullues i humorit

Estrogjeni është hormoni seksual femëror i cili:

• Është përgjegjës për zhvillimin dhe rregullimin e sistemit riprodhues të femrës;
• Përgjegjës për karakteristikat sekondare seksuale (p.sh. i bën gratë më të lakuara se burrat duke i bërë legenin dhe ijet e tyre më të gjera dhe gjoksin e tyre të rritet);
• Zhvillon kockat dhe rrit flokët;
• Ndihmon në rregullimin e humorit duke rritur prodhimin e serotoninës (që ju bën “të ndjeheni mirë” ose “i lumtur”);
• Është i përfshirë në rregullimin e endorfinës (bllokon dhimbjen trupore);

Çrregullimet hormonale të estrogjenit kanë këto simptoma në shëndetin mendor:

2. Çrregullimet hormonale të progresteronit

Progesteroni: Hormoni anti-ankth

Progesteroni është hormoni tjetër kryesor në ciklin mujor të një gruaje. Kur progesteroni është në ekuilibër me estrogjenin ai:

• Ndihmon trurin të relaksohet dhe ju qetëson;
• Sjell ndjenja paqeje;
• Nxit gjumin:

Çrregullimet hormonale të progresteronit kanë këto simptoma në shëndetin mendor:

3. Çrregullimet hormonale të testosteronit

Testosteroni: disponimi, motivimi dhe më shumë

Hormoni kryesor seksual tek meshkujt është testosteroni, i cili prodhohet kryesisht në testikuj. Androgjenet janë grupi i hormoneve seksuale që u japin meshkujve karakteristikat e tyre ‘mashkullore’.

Funksionet e këtij hormoni janë:

• Drejton zhvillimin e trurit mashkullor;
• Është përgjegjës për zërin e thellë, qimet e fytyrës dhe shumë tipare të tjera mashkullore;
• Ndihmon në mbrojtjen e sistemit nervor;
• Largon depresionin;

Por gratë prodhojnë dhe kanë nevojë gjithashtu për testosteron (ashtu si burrat kanë pak estrogjen), vetëm në sasi më të vogla.

Çrregullimet hormonale të testosteronit kanë këto simptoma në shëndetin mendor:

4. Çrregullimet hormonale të tiroides

Tiroide: Rregullatori i humorit dhe i energjisë

Tiroidja është një gjëndër e vogël në formë fluture e vendosur në pjesën e poshtme të qafës, e cila luan një rol të fuqishëm në mbajtjen e trurit dhe trupit tuaj të shëndetshëm. Hormonet e tiroides jane T3 (Triiodothyronine) dhe T4 (Thiroksinë).

Kjo gjëndër rregullon mënyrën se si:

• Trupi juaj përdor energjinë;
• Ka një ndikim të fortë në tru sepse kontrollon prodhimin e shumë neurotransmetuesve, si dopamina, serotonina dhe GABA.
• T3 dhe T4 janë rregullues të humorit që ndikojnë në shkallën metabolike;

Problemet ndodhin kur mosfunksionimi i tiroides shkakton që gjëndra të prodhojë shumë pak hormon (hipotiroidizëm) ose shumë hormon (hipertiroidizëm).

Çrregullimet hormonale të tiroides kanë këto simptoma në shëndetin mendor:

5. Çrregullimet hormonale të kortizolit

Kortizoli: Stresi

I njohur gjerësisht si “hormoni i stresit“, kortizoli është një hormon thelbësor i përfshirë në reagimin tonë ndaj ankthit.

Për shkak të ritmit të shpejtë të shoqërisë moderne, shpesh trupat tanë mund të përceptojnë stresin kronik të pafund dhe gjëndrat tona mbiveshkore mund të çlirojnë vazhdimisht kortizolin, i cili stimulon inflamacionin kronik në të gjithë trupin. 

Çrregullimet hormonale të kortizolit kanë këto simptoma në shëndetin mendor:

Burimi i kortizolit të tepërt mund të jetë një tumor i veshkave ose dëmtim i gjendrave mbiveshkore, çrregullim gjenetik, ose më shpesh stresi kronik nga puna, marrëdhëniet dhe jeta në përgjithësi. 

Modifikimet e stilit të jetesës, të tilla si meditimi, ushqimi i shëndetshëm dhe aktivityet fizik mund të ndihmojnë në uljen e stresit dhe niveleve të kortizolit.

Konkluzion

Kushtet e shëndetit mendor mund të rrjedhin nga një çekuilibër hormonal. Anasjelltas, nëse keni çrregullime hormonale, keni më shumë gjasa të zhvilloni çrregullime të shëndetit mendor. 

Ndonjëherë simptomat psikologjike janë efekte anësore të një trajtimi hormonal.

Norepinefrina, dopamina dhe serotonina njihen mirë në fushën psikiatrike si rregullatorë të rëndësishëm biokimikë të humorit dhe mirëqenies sonë psikologjike. 

Këto tre neurohormone formojnë themelin e trajtimeve farmaceutike aktuale biokimike të shëndetit mendor në bashkëpunim me psikoterapinë dhe modifikimet e stilit të jetesës.