Përqëndrimi – 5 Pyetje për problemet me përqëndrimin

Përqëndrimi mund të shpjegohet si drejtimi i vëmendjes ndaj një objekti të vetëm. 

Njerëzit që vuajnë nga mungesa e përqëndrimit dhe fokusit priren të ndihen të shqetësuar për këtë, duke menduar se është karakteristikë e tyre që nuk mund ta mposhtin, por kjo nuk është e vërtetë!

Lexoni këto pyetje të shpeshta për përqëndrimin, tek të cilat mund të gjeni veten:

1. Pse e kam të vështirë të përqendrohem?
2. Pse e humbas fokusin kaq lehtë?
3. Si mund të përmirësoj përqendrimin?
4. Cilat janë teknikat më të mira të përqendrimit?
5. A ndryshojnë teknikat e përqendrimit për të rriturit dhe fëmijët?

1. Pse e kam të vështirë të përqëndrohem?

Arsyet më të zakonshme pse mund të keni vështirësi në përqëndrim mund të vijnë nga:

• Ndryshimet ose çrregullimet hormonale;
• Stresi emocional;
• Ankthi;
• Përdorimi i medikamenteve të caktuara;
• Hiperaktiviteti;
• Puna me orar të zgjatur;
• Përdorimi i tepërt i teknologjise e cila stërvit vëmendjen e shpejtë duke ndikuar tek koha normale e përqëndrimit etj.

2. Pse e humbas fokusin kaq lehtë?

Përqendrimi është një aftësi e rëndësishme dhe e dobishme për jetën e përditshme. Ka disa arsye pse shpërqendrohemi më lehtë:

• Interesi: Është më e lehtë të shpërqendrohemi në gjëra që s’na interesojnë ose që na bëjnë të ndihemi të motivuar. Kur një temë ose aktivitet tërheq vëmendjen, është më e lehtë të përqendrohemi.
• Motivimi: Në rastet kur kemi një qëllim të qartë ose një detyrë që synojmë ta përfundojmë, kemi tendencë të jemi më të përqendruar për ta realizuar atë.
• Faza e Flushtit: Ka momente kur ndjehemi të përqendruar dhe tërhequr në një detyrë dhe kemi ndjesinë se koha kalon shpejt. Kjo njihet si “faza e flushtit” dhe është një gjendje e cila shpërqendron më lehtë.
• Shpërqëndrimet: Në një mjedis ku ka më pak ndërprerje, është më e lehtë të përqendrohemi.
• Jeta e Përditshme: Mënyra e jetesës dhe rutina e përditshme mund të ndikojnë në nivelin e përqendrimit. Të bësh gjumë të mjaftueshëm, të ushqehesh shëndetshëm dhe të ushtrohesh rregullisht mund të ndihmojnë në rritjen e përqendrimit.

3. Si mund të përmirësoj përqëndrimin?

Këtu janë disa mënyra për ta përmirësuar përqendrimin tuaj:

• Praktikoni meditimin: Meditimi është një mënyrë e shkëlqyer për të rritur përqendrimin. Përmes meditimit, mund të mësoni të kontrolloni mendjen tuaj dhe të ndaloni shpërqendrimet e tepërta.
• Planifikoni kohën: Planifikoni kohën tuaj dhe përfshijeni ndalesa të caktuara për punë intensive. Duke i kushtuar një kohë të caktuar një detyre pa ndërprerje, mund të ndiheni më të përqendruar.
• Eliminoni shpërqëndrimet: Përdorni mjete për të eliminuar ose ulur shpërqëndrimet rreth jush. Kjo përfshin fikjen e celularit ose ndalimin e njoftimeve.
• Ushtrimi dhe aktiviteti fizik: Ushtrimi dhe aktiviteti fizik mund të ndihmojnë në rritjen e përqendrimit. Ata ndikojnë në lëvizjen e gjakut dhe stimulojnë trurin.
• Përdorni një listë detyrash: Përdorimi i një liste detyrash të shkruar është një mënyrë e shkëlqyer për të organizuar punën dhe për të ndihmuar në përqendrim.
• Koha e lirë: Sigurohuni që të keni kohë për relaks dhe kohë të lirë. Humbja e kohës së lirë mund të sjellë stres dhe shpërqendrim.
• Përdorni teknika të thjeshta frymëmarrjeje: Një frymëmarrje e thellë dhe e ngadalshme mund të ndihmojë në zbutjen e stresit dhe rritjen e përqendrimit.
• Hani shëndetshëm: Ushqimi i shëndetshëm është i rëndësishëm për funksionimin e trurit. Hani ushqime të pasura me vitaminat dhe minerale që ndihmojnë funksionimin e mirë të trurit.
• Puno me një qëllim të qartë: Kur keni një qëllim të caktuar para syve, keni tendencë të jeni më të përqendruar në atë që po bëni.

Përmirësimi i përqendrimit është një proces i vazhdueshëm dhe kërkon praktikë. Mos prisni që të jeni të përqendruar 100% gjithmonë, por me kujdes dhe praktikë, mund të arrini një nivel më të lartë të përqendrimit.

4. Cilat janë teknikat më të mira të përqëndrimit?

Ju mund të provoni teknikat e mëposhtme për të ndihmuar që përqëndrimi juaj të rritet:

Vëmendja meditative

Stëvisni vëmendjen meditative. Për shembull: përqëndrohu tek shqisat me rradhë, çfarë shikon, ku je ulur, çfarë dëgjon etj,. Kjo teknikë zhvillon aftësin e përqëndrimit.

Bërja e listave

Bëj dy lista:

Kjo gjë do të strukturojë ditën dhe mendjen tënde, duke eleminuar disa pesha të panevojshme. 

Mësoni gjëra përmendësh 

• Numra telefonash
• Tituj filmash
• Tekste këngësh
• Citate librash etj

Përdor fjalëkryqe 

Një metodë klasike jane dhe fjalëkryqet, por mund të përdorni dhe aplikacione të caktuara me lojra që stërvisin përqëndrimin.

Bëni aktivitete që kërkojnë fokus intensiv

• Duke krijuar art
• Duke luajtur një instrument muzikor
• Mësimi i një gjuhe të re
• Duke luajtur shah

Teknika Pomodoro

Kjo është një metodë e ndarjes së kohës në periudha të përqendrimit dhe pushimit. Zakonisht, punoni për 25 minuta intensivisht (koha e njohur si një “pomodoro”), pastaj pushoni për 5 minuta. Pas katër cikleve të tilla, merrni një pushim më të gjatë.

Përdorimi i këtyre teknikave të përqendrimit mund të ndihmojë në rritjen e produktivitetit dhe në zvogëlimin e stresit gjatë punës ose studimit. Përzgjidhni atë që përshtatet më mirë me nevojat tuaja dhe praktikojeni rregullisht.

5. A ndryshojnë teknikat e përqëndrimit për të rriturit dhe fëmijët?

Po, teknikat e përqëndrimit ndryshojnë për të rriturit dhe fëmijët. Meqenëse kapaciteti i trurit të tyre, aftësitë e të mësuarit, interesat, nevojat dhe nivelet e energjisë janë krejtësisht të ndryshme, teknikat e fokusimit për të rriturit dhe fëmijët mund të ndryshojnë.

Për shembull, duke qenë se fëmijët janë në periudhën e zhvillimit, gjumi luan rol kryesor tek përqëndrimi. 

Nga ana tjetër, duke qenë se zhvillimi ka përfunduar, çështjet e përqendrimit tek të rriturit duhet të analizohen shumë më thellë. Përqëndrimi tek të rriturit mund të bazohet në arsye shumë më individuale.

Konkluzion

Përqëndrimi është akti i izolimit të vëmendjes në një detyrë të caktuar ose një aspekt të vetëdijes. Për shembull, kur lexoni, nëse ka dy njerëz që flasin afër, përqëndrimi juaj mund të ndahet, por ju përsëri përqëndroheni në leximin e artikullit.

Nëse dikush thotë ‘Kam probleme me përqëndrimin, mund të ketë shumë shkaqe psikologjike, fiziologjike dhe mjedisore. 

Dhe së fundi, ka shumë kushte themelore të shëndetit fizik dhe mendor që mund të ndërhyjnë në funksionimin dhe fokusin e trurit.

Ankthi, depresioni, skizofrenia, stresi post-traumatik, demencat e ndryshme dhe, natyrisht, çrregullimet e vëmendjes mund të ndikojnë në aftësinë tuaj për t’u fokusuar.

Kujto, përqendrimi është një aftësi që mund të përmirësohet me trajnim dhe praktikë. Nëse dëshiron të ndërtohesh më shumë në këtë aftësi, mund të eksperimentosh me teknika të ndryshme të përmendura më lart.

Nëse mungesa e përqëndrimit bëhet shume e theksuar sa mund t’ju japë shqetësime tek puna dhe jeta juaj e përditshme, konsideroni të takoheni me një mjek ose psikolog për ta trajtuar.