Familja – Kur një familje është e pashëndetshme?

Familja jonë e origjinës ka një ndikim të rëndësishëm në mënyrën se si ne e shohim veten, si i shohim të tjerët dhe si e interpretojmë botën.

Fëmijët që rriten në mjedise mbështetëse kanë më shumë gjasa të krijojnë marrëdhënie të shëndetshme.

Por kur ndodh e kundërta?

Ja si duken modelet më të zakonshme të famijeve toksike:

1. Mohimi i problemeve
2. Rregulla dhe role të ngurta
3. Konflikte të përsëritura
4. Ne në vend të unë
5. Një sistem i mbyllur

1. Mohimi i problemeve

Gjithçka është në rregull tek familja jonë, ajo është e mrekullueshme. Nëse dikush mendon ndryshe, ne do t’i mbyllim gojën ose do ta injorojmë. 

Nuk ka rëndësi që babi është duke pirë, mamaja është emocionalisht e ftohtë dhe ata nuk flasin me njëri-tjetrin për ditë të tëra. Nuk do ta diskutojmë. Ne nuk do të pyesim se si janë ose ndihen vërtet anëtarët e tjerë të familjes. Thjeshtë e pranojmë që është normale të jemi kështu.

Rezultati i kësaj sjell: pakënaqësi dhe zemërim të akumuluar.

2. Rregulla dhe role të ngurta

Secili ka detyrat e veta. 

Babi duhet të fitojë para, mami duhet të rrisë fëmijët, fëmijët duhet të studiojnë shumë dhe të ndihmojnë mamin, gjyshja duhet të kujdeset për nipërit, etj. Dëshirat personale nuk kanë rëndësi, ato nuk diskutohen.

Secili ka rolet e veta. Babi është i fortë, mami është e sjellshme, fëmija më i madh është i zgjuar dhe i vogli është i bukur. Shkëputja nga rolet e përcaktuara, për këtë familje është e neveritshme, e shtypur ose e injoruar.

Rezultati: mungesa e perceptimit të vetvetes, mosvetëdija për dëshirat e veta, pamundësia për të marrë parasysh dëshirat e të tjerëve, mbindjeshmëria ndaj mendimeve të të tjerëve. Në këtë rast kontakti me prindërit është plot ankth.

3. Konflikte të përsëritura

Anëtarët e familjes mund të lëshojnë zihen vazhdimisht për të njëjtën çështje, por problemi nuk zgjidhet.

Ata mund të bërtasin, leksionojnë dhe qortojnë njëri-tjetrin, mund të ndihen të lënduar, por nuk janë në gjendje të gjejnë një konsensus.

Rezultati: tendenca për të qenë konfrontues dhe shpërthyes (kur përpiqeni të çlironi tensionin), ose e kundërta: tendenca për t’iu shmangur konflikteve (kur përpiqeni të shmangni tensionin).

4. Ne në vend të unë

“Ne” në vend të “unë”. Çdo anëtar i familjes flet në emër të familjes, jo në emër të tij. 

• Ne kemi probleme: nuk i kaluam provimet. 
• Ne morëm nota të këqija këtë semestër. 
• Nuk jemi në humor të mirë (për shembull kur babi ndihet i zemëruar). 
• Nëse dikujt i ka humbur çelësat, e gjithë familja duhet t’i kërkojë. 
• Nëse dikush është i mërzitur për diçka, të gjithë duhet të ecin me fytyra të trishtuara.

Rezultati: anëtarët e familjes nuk janë në gjendje të ndahen dhe të jetojnë jetën e tyre. Fëmijët dhe prindërit fjalë për fjalë nuk mund të jetojnë pa njëri-tjetrin. Ata nuk e kuptojnë se ku mbaron një person dhe ku fillon tjetri.

5. Një sistem i mbyllur

Familja pa lidhje të jashtme. Prindërit nuk kanë miq: as miq të përbashkët dhe as individual. Fëmijët nuk kanë mysafirë që i vizitojnë. Kontakti me botën e jashtme është i kufizuar. Të gjitha lidhjet emocionale ekzistojnë brenda familjes. 

Lumturia ime varet nga veprimet e mamasë sime. Lumturia e nënës sime – në veprimet e mia. Këto janë besime dëmtuese për një person.

Rezultati: varësia emocionale nga njëri-tjetri dhe pamundësia për të krijuar lidhje emocionale me njerëzit e tjerë.

Konkluzion

Ndoshta po pyesni veten pse, për çfarë qëllimi, duhet të gërmoni dhe kuptoni të gjitha këto? Ajo që është e kaluar është e kaluar. Tani ju keni një jetë tjetër të rritur.

Ju keni një jetë prej të rrituri tani, kjo është e vërtetë. Por a është ndryshe? Kjo është një pyetje e madhe. Sepse nëse shikoni më nga afër, me shumë mundësi, po përdorni të njëjtat modele në marrëdhëniet tuaja me të rriturit. 

Siç thuhet, ne veprojmë ashtu siç jemi mësuar. Kjo mund të jetë arsyeja pse nuk ju pëlqen rezultati. Për të pasur një rezultat të ndryshëm, duhet të analizoni se ku e keni marrë këtë model shkatërrues, pse po e përdorni dhe cilat alternativa ekzistojnë.

Atëherë mund të konsideroni se keni bërë hapin e parë drejt përmirësimit të marrëdhënieve tuaja. Nuk është një proces i lehtë dhe që mund të bëhet vetë. Një proces terapeutik ju shërben për t’i kuptuar këto lidhje dhe për t’i ndryshuar ato.