Terapia psikologjike – Çfarë duhet të di para terapisë

Terapia psikologjike ose vetë terapia si fjalë kupton trajtim që synon të lehtësojë ose trajtojë një çrregullim të caktuar.

Nëse nuk ke shkuar kurrë në një terapi psikologjike, mund të mos keni shumë idenë se çfarë ndodh në një seancë terapie. 

Ky artikull do ju ndihmojë të zbuloni rreth asaj se si funksionon një terapi:

1. Terapia psikologjike personalizohet
2. Terapia psikologjike ka faza
3. Terapia psikologjike dhe kohëzgjatja
4. Terapia psikologjike është për çdo shqetësim 

1. Terapia psikologjike personalizohet 

Terapia psikologjike u përshtatet njerëzve të ndryshëm dhe pse kanë shqetësime të ngjashme.

Ju mund të keni një diagnozë ose shqetësim të ngjashëm me shumë të tjerë, por:

• Ju keni një histori ndryshe;
• Ju keni eksperiencat tuaja unike;
• Ju i përjetoni gjërat sipas mënyrës tuaj;
• Ju keni mekanizma menaxhimi të ndryshëm nga një tjetër;
• Shkakëtarët që ju kanë sjellë shqetësimin tek ju janë ndryshe, etj.

Psikologu në takimet e tij të para me ju, bën disa vlerësime rreth:

• Kohëzgjatjes që ju keni me shqetësimin;
• Mekanizmave të përballimit që keni përdorur për ta menaxhuar dhe efektiviteti që kanë patur;
• Historisë personale / familjare;
• Faktorëve që ushqejnë aktualisht shqetësimin tuaj;
• Nevojat individuale;
• Qëllimet apo objektivat që ju doni të arrini;
• Llojit të personalitetit (tipareve) që ju keni përmes testeve, pyetjeve etj.

Kështu, është dhe mënyra si ndërtohet një plan ndihme i individualizuar dhe teknika specifike, që synojnë ndryshim dhe përmirësim të gjendjes tuaj.

2. Terapia psikologjike ka faza 

Procesi i psikoterapisë zakonisht përfshin disa faza dhe mund të ndryshojë në varësi të qasjes terapeutike dhe nevojave specifike të individit. Këtu është një pasqyrë e përgjithshme e procesit të psikoterapisë:

Vlerësimi fillestar

Psikologu kryen një vlerësim fillestar për të mbledhur informacion në lidhje me shqetësimet, sfondin dhe situatën aktuale të individit. Kjo mund të përfshijë diskutimin e simptomave, historisë personale, marrëdhënieve dhe çdo faktor përkatës psikologjik ose mjekësor. Terapisti synon të fitojë një kuptim gjithëpërfshirës të rrethanave unike të individit.

Përcaktimi i qëllimit

Bazuar në vlerësimin, terapisti dhe individi në bashkëpunim vendosin qëllimet e terapisë. Këto synime mund të jenë afatshkurtra ose afatgjata dhe janë të përshtatura për nevojat specifike të individit dhe rezultatet e dëshiruara. Vendosja e qëllimeve të qarta ndihmon në drejtimin e procesit terapeutik dhe siguron një fokus për seancat.

Ndërtimi i raportit dhe krijimi i besimit

Një aspekt thelbësor i psikoterapisë është zhvillimi i një aleance të fortë terapeutike midis individit dhe terapistit. Ndërtimi i raportit dhe vendosja e besimit krijon një mjedis të sigurt dhe mbështetës ku individi ndihet rehat duke shprehur mendimet, emocionet dhe shqetësimet e tij.

Eksplorimi dhe kuptimi

Terapisti ndihmon individin të eksplorojë dhe të fitojë njohuri në mendimet, emocionet, sjelljet dhe modelet e tyre. Ky proces mund të përfshijë ekzaminimin e përvojave, marrëdhënieve, sistemeve të besimit dhe dinamikave të pavetëdijshme që kontribuojnë në vështirësitë aktuale. Qëllimi është rritja e vetëdijes dhe kuptimi i faktorëve që kontribuojnë në sfidat e individit.

Ndërhyrja dhe trajtimi

Pasi të jetë krijuar një kuptim i plotë i shqetësimeve të individit, terapisti përdor teknika dhe ndërhyrje të ndryshme terapeutike të përshtatura për nevojat dhe qëllimet e individit. Këto teknika mund të përfshijnë ristrukturimin kognitiv, modifikimin e sjelljes, rregullimin emocional, trajnimin e aftësive të komunikimit, ushtrimet e relaksimit ose ndërhyrje të tjera të bazuara në prova specifike për qasjen terapeutike që përdoret.

Monitorimi i progresit

Gjatë gjithë procesit të terapisë, terapisti vlerëson vazhdimisht progresin e individit dhe rregullon planin e trajtimit në përputhje me rrethanat. Seancat e rregullta të kontrollit dhe komenteve ndihmojnë në gjurmimin e ndryshimeve, identifikimin e sfidave dhe kryerjen e modifikimeve të nevojshme për të optimizuar rezultatet terapeutike.

Ndërtimi i aftësive dhe strategjitë e përballimit

Psikoterapia shpesh përfshin pajisjen e individit me strategji të reja përballuese, aftësi për zgjidhjen e problemeve dhe mjete për të menaxhuar emocionet, mendimet dhe sjelljet e tyre. Këto aftësi mund të rrisin aftësinë e tyre për të lundruar sfidat si gjatë dhe përtej seancave të terapisë.

Ndërprerja dhe tranzicioni

Ndërsa terapia përparon, individi dhe terapisti diskutojnë gatishmërinë për përfundimin e saj. Kjo fazë përfshin vlerësimin e progresit të bërë, adresimin e çdo shqetësimi të mbetur, përmbledhjen e mësimeve kryesore dhe përgatitjen për një kalim të suksesshëm nga terapia. Terapisti gjithashtu mund të ofrojë rekomandime për vetë-kujdesin e vazhdueshëm, burimet mbështetëse ose opsionet e mundshme të terapisë në të ardhmen, nëse është e nevojshme.

Është e rëndësishme të theksohet se psikoterapia është një proces dinamik dhe bashkëpunues, me individin dhe terapistin që punojnë së bashku si partnerë në udhëtimin terapeutik. Kohëzgjatja dhe shpeshtësia e seancave të terapisë mund të ndryshojnë, duke filluar nga disa seanca në disa muaj ose më gjatë, në varësi të nevojave dhe qëllimeve të individit.

3. Terapia psikologjike dhe kohëzgjatja

Pyetja më e zakonshme që has psikologu është: “Sa seanca terapie duhen që unë të kem rezultat? 

Kohëzgjatja e terapisë psikologjike mund të ndryshojë ndjeshëm në varësi të disa faktorëve, duke përfshirë:

• Nevojat specifike të individit;
• Natyrën e shqetësimeve që trajtohen;
• Qasjen terapeutike të përdorur;
• Përparimin e bërë gjatë terapisë.

Këtu janë disa faktorë që duhen marrë parasysh në lidhje me kohëzgjatjen e terapisë psikologjike:

Terapia afatshkurtër

Disa individë mund të përfitojnë nga terapia afatshkurtër që fokusohet në një çështje ose shqetësim specifik. Terapia e shkurtër zakonisht përfshin një numër të kufizuar seancash, duke filluar nga disa javë në disa muaj. Shpesh përdoret për ndërhyrje të caktuara, të tilla si zgjidhja e problemeve, ndërtimi i aftësive ose menaxhimi i krizës.

Terapia afatgjatë

Për shqetësime më komplekse ose kronike, mund të rekomandohet terapi afatgjatë. Terapia afatgjatë përfshin një kohëzgjatje më të zgjatur të trajtimit, shpesh duke u shtrirë nga disa muaj deri në vite. Kjo u ofron individëve mundësinë për eksplorim të thellë, zhvillim të depërtimit dhe mbështetje të qëndrueshme për ndryshim të qëndrueshëm.

Qëllimet e trajtimit

Kohëzgjatja e terapisë mund të ndikohet nga qëllimet e trajtimit të individit. Nëse qëllimet janë të mirëpërcaktuara dhe specifike, terapia mund të jetë relativisht afatshkurtër. Megjithatë, nëse qëllimet janë më komplekse ose përfshijnë rritje të konsiderueshme personale, procesi i terapisë mund të kërkojë një kohëzgjatje më të gjatë për të arritur rezultatet e dëshiruara.

Progresi dhe faktorët individual

Ritmi dhe përparimi i terapisë mund të ndryshojnë në varësi të gatishmërisë, motivimit dhe aftësisë së individit për t’u përfshirë në procesin terapeutik. Faktorë të tillë si përkushtimi i individit, niveli i angazhimit dhe aftësia për të aplikuar strategji terapeutike jashtë seancave mund të ndikojnë në kohëzgjatjen e terapisë.

Qasja terapeutike

Qasje të ndryshme terapeutike kanë kohëzgjatje të ndryshme. Disa modalitete, të tilla si terapia njohëse-sjellëse (CBT), mund të përfshijnë ndërhyrje afatshkurtra dhe të fokusuara. Qasje të tjera, të tilla si terapi psikodinamike ose ekzistenciale, shpesh përfshijnë trajtim afatgjatë për të eksploruar çështje më të thella dhe për të promovuar rritjen personale.

Ashpërsia dhe kompleksiteti i shqetësimeve

Ashpërsia dhe kompleksiteti i shqetësimeve të individit gjithashtu luajnë një rol në përcaktimin e kohëzgjatjes së terapisë. Çështjet më të rënda ose të rrënjosura thellë mund të kërkojnë kohë shtesë për zgjidhje dhe trajtim.

Vlerësimi i rregullt i progresit

Terapistët vlerësojnë rregullisht përparimin e individit dhe bëjnë rregullime të vazhdueshme në planin e trajtimit sipas nevojës. Nëse progresi është më i ngadalshëm se sa ishte parashikuar ose lindin shqetësime të reja gjatë terapisë, kohëzgjatja mund të zgjatet për të trajtuar në mënyrë adekuate këta faktorë.

Është e rëndësishme t’i qaseni terapisë me pritshmëri realiste. Ndërsa terapia mund të jetë shumë e dobishme, ajo nuk është një zgjidhje e shpejtë dhe ndryshimi i qëndrueshëm shpesh kërkon kohë.

Terapisti do të punojë në bashkëpunim me individin për të përcaktuar një kohëzgjatje të përshtatshme bazuar në rrethanat e tyre unike dhe qëllimet e trajtimit.

4. Terapia psikologjike është për çdo shqetësim 

Ju mund të shkoni në terapi (ose të shmangni terapinë tërësisht) me idenë se terapisti juaj:

• Do t’ju japë këshilla;
• Do t’ju tregojë se çfarë të bëni;
• Do t’ju pyes se si ju ndiheni dhe për gjën më të vogël.

Por terapia psikologjike nuk funksionon plotësisht kështu. 

Përkundrazi, terapia ofron një hapësirë ​​të sigurt, pa gjykim për ju për të folur për problemet dhe çdo gjë që ju shqetëson. Terapisti juaj dëgjon atë që keni për të thënë dhe pastaj punon me ju për të zhvilluar një plan për t’u përballur me sfidat dhe për të arritur një cilësi të përmirësuar të jetës.

Ju gjithashtu mund të shkoni në terapi edhe nëse nuk po përjetoni shqetësime të rëndësishme. 

Terapia psikologjike mund të jetë e dobishme në ndjekjen e çdo qëllimi, pavarësisht se cili është ai qëllim:

• Ndoshta doni të bëni një marrëdhënie të funksionojë shëndetshëm;
• Ndoshta ju doni të punoni për të qenë më afër me fëmijët tuaj adoleshentë;
• Ose mbase thjesht dëshironi të lini një zakon të kafshimit të thonjve;

Cilido qoftë qëllimi juaj, psikologu juaj do t’ju ndihmojë të eksploroni ndryshimet e mundshme që mund të bëni për të arritur në rezultatin që dëshironi. 

Ju ose vini në terapi me qëllimet tuaja, ose doni t’i identifikoi ato në seancë. 

Me pak fjalë, terapia mund t’ju ndihmojë të punoni për të identifikuar dhe prishur modelet ose zakonet tuaja të pashëndetshme. Terapistët nuk ju japin të gjitha përgjigjet. Ata ju ndihmojnë të gjeni mjetet e duhura për të ndihmuar veten.

Konkluzion

Shumica e asaj që njerëzit dinë për terapinë vijnë nga portretizimet (shpesh të pasakta) të mediave.

Nëse hyni në terapi për të kërkuar një zgjidhje të shpejtë, të lehtë, ose me shpresën që terapisti juaj do të zgjidh të gjitha problemet tuaja, ju nuk do të përfitoni shumë nga procesi.

Kur të jeni përshtatur dhe njohur me kulturën terapeutike dhe keni filluar të angazhoheni, terapia mund të jetë produktive dhe trajtuese.

Jo patjetër duhet të përjetoni ndonjë çrregullim të madh të shëndetit mendor që të ndiqni një terapi. Nëse jeni duke luftuar, jeni konfuz, ndiheni sikur doni të zgjidhni një problem domethënës për jetën tuaj dhe nuk dini se ku të filloni – terapia mund të ndihmojë.

Gati për të nisur udhëtimin tuaj terapeutik? Filloni trajtimin terapeutik këtu.