Të ballafaqohesh me një diagnozë kanceri

Kanceri është një sëmundje gjithnjë e më e trajtueshme. 

Nëse ju, ose dikush që njihni, është diagnostikuar kohët e fundit, mund të jeni duke përjetuar një sërë emocionesh të reja dhe të vështira, si frika, ankthi, stresi, trishtimi dhe mbingarkimi. 

Tetori është muaji i ndërgjegjësimit për kancerin e gjirit, kur njerëzit në mbarë botën tregojnë mbështetjen e tyre për njerëzit e prekur nga kanceri i gjirit. 

Pra, ne po shfrytëzojmë rastin për të parë disa mënyra për t’u marrë me një diagnozë të kancerit – dhe për të menaxhuar ndjenjat që vijnë me të.

Të dish se si të lundrosh në një shteg përmes kësaj, mund të ndihmojë në lehtësimin e një kohe të vështirë.

Më poshtë gjeni disa mënyra për të përballuar emocionet që mund të ndjeni:

1. Pse duhet të flasim për kancerin?
2. Emocionet dhe kanceri
3. Mënyra për të përballuar një diagnozë të kancerit

1. Pse duhet të flasim për kancerin?

Të flasësh për kancerin është thelbësore për disa arsye:

Ndërgjegjësimi dhe edukimi

Diskutimet e hapura rreth kancerit ndihmojnë në rritjen e ndërgjegjësimit dhe edukimin e publikut për sëmundjen. 

Kjo përfshin informacion në lidhje me faktorët e rrezikut, parandalimin, zbulimin e hershëm, opsionet e trajtimit dhe përparimet më të fundit në kërkimin e kancerit.

Reduktimi i stigmës

Historikisht, kanceri shoqërohet me stigmën dhe frikën. 

Të folurit hapur për kancerin ndihmon në reduktimin e stigmës që lidhet me sëmundjen, duke e bërë më të lehtë për individët dhe familjet e tyre të kërkojnë mbështetje dhe kujdes.

Mbështetje për pacientët dhe kujdestarët

Kur kanceri diskutohet hapur, ai ofron një mundësi për pacientët, të mbijetuarit dhe të dashurit e tyre që të ndajnë përvojat, emocionet dhe strategjitë e tyre të përballimit. 

Ky shkëmbim informacioni dhe mbështetje mund të jetë më se i dobishëm për ata që janë prekur nga kanceri.

Mirëqenia psikologjike dhe emocionale

Të folurit për kancerin i lejon individët të shprehin frikën, shqetësimet dhe ndjenjat e tyre, të cilat mund të kenë një ndikim pozitiv në mirëqenien e tyre mendore dhe emocionale. 

Mund të zvogëlojë ndjenjat e izolimit dhe të ndihmojë individët të lidhen me të tjerët që kanë pasur përvoja të ngjashme.

Komuniteti dhe rrjetet mbështetëse

Ndërgjegjësimi dhe diskutimi për kancerin shpesh çojnë në formimin e rrjeteve dhe komuniteteve mbështetëse ku individët mund të gjejnë mbështetje emocionale, praktike dhe informative.

Parandalimi dhe ndryshimet në stilin e jetesës

Bisedat rreth faktorëve të rrezikut të kancerit dhe strategjive parandaluese mund t’i motivojnë njerëzit të bëjnë zgjedhje më të shëndetshme të jetesës, të tilla si lënia e duhanit, mbajtja e një diete të shëndetshme dhe përfshirja në aktivitet fizik të rregullt.

2. Emocionet dhe kanceri

Përveç simptomave fizike dhe efekteve anësore të trajtimit, ju mund të keni të bëni me të gjitha llojet e emocioneve që nuk jeni mësuar t’i përjetoni. Kjo është krejtësisht normale. 

Ju mund të përjetoni emocione intensive dhe të luhatshme në pikën e diagnozës, përmes trajtimit dhe më gjerë. Kuptimi i këtyre emocioneve – dhe përgatitja për to – mund t’i bëjë gjërat më të lehta.

Emocionet tuaja mund të jenë të ndryshme në periudha të ndryshme dhe ndryshojnë sipas prognozës dhe trajtimit tuaj. 

Ju mund të përjetoni pesë fazat e pikëllimit të  Kübler-Ross: 

• Mohimi;
• Zemërimi;
• Negociimi;
• Depresioni;
• Pranimi. 

Ose mund të përjetoni emocione të ndryshme. Nuk ka asnjë mënyrë të drejtë ose të gabuar për të ndjerë diagnozën tuaj – të gjithë janë të ndryshëm dhe e trajtojnë atë në mënyrën e tyre. 

Ju mund të ndjeni çdo gjë, nga i frikësuar deri tek mohimi. Dhe ju keni të drejtë për ndjenjat tuaja.

Disa emocione të zakonshme mund të përfshijnë:

• Shoku. Mund të ndiheni të mpirë dhe të mos jeni në gjendje t’i pranoni lajmet. Mund t’ju duhet që informacioni t’ju përsëritet disa herë që të jeni në gjendje ta përpunoni atë.
• Mohimi. Ju mund të mos e besoni apo pranoni lajmin në fillim. Ndërsa kjo mund t’ju japë kohë për t’u përshtatur, nëse vazhdon shumë gjatë mund të rrezikojë të vonojë trajtimin.
• Zemërimi. Ju mund të pyesni “Pse unë?” dhe ndjeheni të zemëruar dhe të inatosur. Mund të jetë e dobishme nëse ju motivon të ndërmerrni veprime. Por gjithashtu mund të na mbajë prapa.
• Dërrmimi. Gjithçka mund të duket e tepërt dhe ju mendoni se jeta juaj është jashtë kontrollit. Por ka mënyra se si mund të filloni të ndiheni më të kontrolluar.
• Stresi. Gjetja e mënyrave për të kontrolluar stresin tuaj është e rëndësishme, pasi mund të ketë një ndikim negativ në rikuperimin tuaj
• Ankthi. Të ndihesh e frikësuar dhe e shqetësuar për të ardhmen është e natyrshme. 
• Trishtim. Ju thjesht mund të ndiheni të trishtuar. Dhe kjo është në rregull. Trishtimi është një përgjigje normale ndaj çdo sëmundjeje serioze dhe mund të duhet kohë për t’u zgjidhur.

Kanceri dhe emocionet pozitive

Sado kundërintuitive mund të duket, një diagnozë e kancerit mund të rezultojë gjithashtu në ndjenja pozitive. 

Këto mund të përfshijnë:

• Lehtësim. Nëse keni luftuar me simptomat për një kohë, më në fund të keni një diagnozë dhe të dini se jeni në rrugën e shërimit mund të jetë një lehtësim i madh. 
• Motivimi. Për disa njerëz, një diagnozë e kancerit është një thirrje zgjimi. Një kujtesë se jeta është e shkurtër dhe motivim për të rivlerësuar, ri- prioritizuar, fokusuar në vlerat tuaja dhe për të vazhduar me gjërat që dëshironi të bëni në kohën që keni.
• Shpresa. Ka arsye për të pasur shpresë. Shanset tuaja për shërim janë më të larta se kurrë këto ditë dhe shumë njerëz që jetojnë me kancer mund të bëjnë jetë aktive.
• Mirënjohje. Kushtimi i vëmendjes ndaj gjërave që ju sjellin gëzim. Ato mund të jenë të thjeshta, si një filxhan kafe ose vëzhgimi i natyrës. 

Në intervistën e tij të fundit televizive, shkrimtari Dennis Potter foli për qetësinë e të jetuarit në kohën e tashme, duke festuar “të tanishmen”.

3. Mënyra për të përballuar një diagnozë të kancerit

Kanceri i të gjithëve është i ndryshëm. Trajtimi është i personalizuar për secilin – dhe mënyra se si e përballoni atë është unike. 

Pra në sugjeimet e paraqitura këtu, jo gjithçka do të jetë e drejtë për të gjithë. Zgjidhni atë që funksionon për ju:

Të mësojmë më shumë.

Të mësoni sa më shumë për kancerin mund t’ju ndihmojë të ndiheni më në kontroll. Disa njerëzve u pëlqen të dinë çdo detaj shkencor të sëmundjes dhe trajtimit të tyre. 

Të tjerët mund të fitojnë ngushëllim nga historitë frymëzuese të të mbijetuarve.

Qëndroni aktiv. 

Nëse keni energji, përpiquni të jetoni një jetë sa më normale. Qëndroni të përfshirë me punën dhe aktivitetet e kohës së lirë sa më shumë që të mundeni. 

Mendoni për aktivitetet që vlerësoni – dhe ndiqni ato. Shmangia dhe izolimi mund t’ju bëjë të ndiheni më keq. 

Mbani një mënyrë jetese të shëndetshme. 

Është e rëndësishme të ushqeheni shëndetshëm dhe të flini mjaftueshëm dhe të ushtroheni, aq sa është e mundur. 

Kjo mund të ndihmojë në rritjen e niveleve tuaja të energjisë dhe të luftojë stresin dhe lodhjen që mund të përjetoni me kancerin dhe trajtimin e tij.

Bisedoni me njerëz të tjerë me kancer. 

Askush nuk e kupton se çfarë po kaloni si dikush tjetër me të njëjtën gjendje, ose kush i ka mbijetuar asaj. 

Njerëzit në të njëjtën barkë me ju mund t’ju japin këshilla dhe strategji përballimi bazuar në përvojën e tyre. Bashkimi me një grup mbështetës në zonën tuaj ose online do ju ndihmojë.

Përdorni mediat sociale – ose jo. 

Disa njerëz e shohin mbështetjen në internet si një mjet shpëtimi, veçanërisht kur miqtë janë larg. Të tjerët jo. 

Ju mund të dëshironi të jeni plotësisht të hapur për kancerin tuaj në mediat sociale – ose të mos e përmendni fare atë. 

Ose mund të krijoni një grup të mbyllur, privat në Facebook për të ndarë përditësimet me familjen dhe miqtë e ngushtë. Zgjidh çfarëdo që funksionon për ju.

Rishikoni prioritetet tuaja. 

Mendoni për vlerat tuaja dhe çfarë është me të vërtetë e rëndësishme për ju në jetë. Gjeni kohë për aktivitete që përputhen me vlerat tuaja dhe ju japin më shumë kuptim.

Shmang të menduarin katastrofik

Askush nuk pret që ju të jeni optimist gjatë gjithë kohës. Por përpiquni të shmangni ‘katastrofizimin’ dhe të hidheni në përfundimet më të këqija të mundshme, për të cilat nuk keni prova. 

Ndërsa të menduarit pozitiv nuk do ta shërojë kancerin, hulumtimet tregojnë se ai ka përfitime. Nëse mund të ruani një këndvështrim pozitiv, kjo do t’ju ndihmojë gjatë gjithë trajtimit dhe rikuperimit – dhe madje mund të forcojë sistemin tuaj imunitar.

Praktikoni kujdesin për veten. 

Çfarë ju ngushëllonte në kohë të vështira përpara diagnozës me kancer? Ata ndoshta do t’ju ndihmojnë gjithashtu tani. Çdo gjë nga teknikat e relaksimit te ditari.

Dhe është mirë të lini mënjanë pak kohë “unë” për të qenë gjithashtu vetëm. 

Bëni atë që ju duket e drejtë dhe jini të hapur për të provuar gjëra të reja gjithashtu. Meditimi dhe përqendrimi në frymëmarrje mund t’ju vendosin në momentin e tanishëm, në vend që të shqetësoheni për të ardhmen. 

Flisni për ndjenjat tuaja.

Pavarësisht nëse është me familjen, miqtë, ose terapist, është mirë të flisni hapur për ndjenjat tuaja dhe kjo mund të zvogëlojë ankthin. 

Një terapist mund t’ju ndihmojë të përpunoni emocionet tuaja dhe të ofroni disa strategji përballuese. Dhe as nuk duhet të udhëtoni në zyrën e një terapisti këto ditë. Seancat mund t’i filloni online.

Konkluzion

Kanceri, për fat të mirë, është më i trajtueshëm se kurrë më parë. Trajtime të reja po gjenden dhe zhvillohen gjatë gjithë kohës. Por është gjithashtu edhe i përhapur. 

Përveç çështjeve të dukshme të shëndetit fizik që lidhen me kancerin, ka edhe implikime të shëndetit mendor kur merret një diagnozë.

Të folurit për kancerin është një pjesë jetike e shëndetit publik, parandalimit të kancerit dhe mbështetjes së të prekurve nga sëmundja. 

Ndihmon në largimin e miteve, redukton frikën dhe nxit një ndjenjë të komunitetit dhe përgjegjësisë së përbashkët në luftën kundër kancerit.

Mund të përdoren forma të ndryshme mbështetje nga ato familjare dhe miqëesore deri tek ndihma profesionale online.