Dhimbjet e kokës – Llojet, simptomat dhe trajtimi

Dhimbjet e kokës janë një gjendje shumë të zakonshme që shumica e njerëzve do i përjetojnë shumë herë gjatë jetës së tyre. 

Simptoma kryesore e një dhimbje koke është një dhimbje në kokë ose fytyrë. Kjo mund të ndihet sikur pulsim, si mpirje e dhimbshme, goditje e brendshme ose tension i nxehtë. 

Lexoni më shumë për dhimbjet e kokës në këtë artikull si:

1. Llojet e dhimbjeve të kokës
2. Shkaqet për dhimbjet e kokës
3. Simptomat dhimbjet e kokës
4. Trajtimi i dhimbjeve të kokës
5. Kërkimi i ndihmës së menjëhershme për dhimbjet e kokës

1. Llojet e dhimbjeve të kokës

Ka më shumë se 150 lloje të dhimbjes së kokës. 

Ato ndahen në dy kategori kryesore: dhimbje koke parësore dhe dytësore.

Dhimbje koke primare

Dhimbje e kokës primare janë ato pa ndonjë shkak mjekësor si:

• Dhimbje koke nga tensioni
• Migrenë
• Dhimbje koke grupore
• Dhimbje koke të reja të vazhdueshme ditore (NDPH)

Dhimbje koke dytësore

Dhimbje dytësore të kokës janë ato që lidhen me një gjendje tjetër mjekësore, si p.sh.:

• Sëmundjet e enëve të gjakut në tru
• Dëmtim në kokë
• Presioni i lartë i gjakut (hipertension)
• Infeksioni
• Përdorimi i tepërt i ilaçeve
• Mbyllja e sinuseve
• Trauma
• Tumori etj.

2. Shkaqet për dhimbjet e kokës

Shkaktarët më të zakonshëm të dhimbjeve të kokës janë:

• Përdorimi i alkoolit.
• Ndryshimet në mënyrën e të ngrënit ose të gjumit.
• Depresioni.
• Stresi emocional i lidhur me familjen dhe miqtë, punën ose shkollën.
• Përdorimi i disa ilaçeve.
• Tendosje e syve, qafës ose shpinës e shkaktuar nga qëndrimi i keq.
• Ndriçimi.
• Zhurma.
• Ndryshimet e motit, etj.

3. Simptomat dhimbjet e kokës

Simptomat e dhimbjes së kokës ndryshojnë, në varësi të llojit të dhimbjes së kokës që keni.

Dhimbje koke nga tensioni

Dhimbjet e kokës nga tensioni janë lloji më i zakonshëm i dhimbjes së kokës. 

Simptomat shfaqen si:

• Dhimbje në të dy anët e kokës.
• E qëndrueshme pa dridhje.
• E lehtë deri në mesatare.
• I përgjigjet trajtimit pa recetë.
• Përkeqësohet gjatë aktiviteteve rutinë (të tilla si përkulja ose ecja për lart).

Dhimbje koke nga migrena

Migrena është lloji i dytë më i zakonshëm i dhimbjeve primare të kokës.

Simptomat e migrenës përfshijnë:

• Dhimbje mesatare deri në të forta.
• Nauze ose të vjella.
• Dhimbje rrahëse ose pulsuese.
• Dhimbje që zgjat nga katër orë deri në tre ditë.
• Ndjeshmëria ndaj dritës, zhurmës ose aromave.
• Shqetësim i stomakut ose dhimbje barku.

Dhimbje koke grupore

Dhimbjet e kokës grupore janë lloji më i rëndë i dhimbjes së kokës tek grupi parësor. Zakonisht shfaqen në pranverë ose vjeshtë, përsëriten një deri në tetë herë në ditë dhe periudha mund të zgjasë dy javë deri në tre muaj. 

Dhimbjet e kokës grupore mund të zhduken plotësisht (të kalojnë në remision) për muaj ose vite, për t’u përsëritur më vonë. 

Dhimbja e një dhimbje koke grupore është:

• Intensive me një ndjesi djegieje ose therjeje.
• Ndodhet pas njërit sy ose në zonën e syve, pa ndryshuar anët.
• E vazhdueshme.

Dhimbje koke të reja të vazhdueshme ditore

Dhimbjet e reja të vazhdueshme dhe ditore të kokës (NDPH) shfaqen papritur dhe zgjasin më shumë se tre muaj. Ato zakonisht ndodhin te njerëzit që nuk kishin dhimbje koke të shpeshta më parë. 

Dhimbja e NDPH është:

• E vazhdueshme.
• E vendosur në të dy anët e kokës.
• Nuk lehtësohet me përdorimin e medikamenteve.

Dhimbje koke sinusale

Dhimbjet e kokës sinusale janë rezultat i një infeksioni të sinusit, i cili shkakton kongjestion dhe inflamacion në sinuset (rrugët e hapura pas faqeve dhe ballit). 

Simptomat e dhimbjes së kokës sinus përfshijnë:

• Shije e keqe në gojë.
• Dhimbje e thellë, e vazhdueshme në mollëzat dhe ballin tuaj.
• Ënjtje e fytyrës.
• Ethe.
• Dhimbje që përkeqësohet me lëvizje ose tendosje të papritur të kokës.
• Shkarkim i mukusit (në grykë).

Dhimbje koke nga përdorimi i tepërt i ilaçeve

Dhimbjet e kokës nga përdorimi i tepërt i barnave (MOH) ose dhimbjet e kokës së përsëritur prekin deri në 5% të njerëzve. Ato ndodhin kur merrni shpesh qetësues kundër dhimbjeve të kokës. Përfundimisht, kjo praktikë mund të rrisë numrin tuaj të dhimbjeve të kokës. 

Shenjat e MSH përfshijnë:

• Dhimbjet e kokës bëhen më të shpeshta.
• Më shumë ditë me dhimbje sesa pa dhimbje koke.
• Dhimbje që është më e keqe në mëngjes.

4. Trajtimi i dhimbjeve të kokës

Menaxhimi i stresit për dhimbje koke

Menaxhimi i stresit ju mëson mënyra për të përballuar situatat stresuese. 

Teknikat e relaksimit janë të dobishme në menaxhimin e stresit. 

Ju përdorni:

• Frymëmarrje të thellë;
• Relaksim të muskujve;
• Imazhe mendore;
• Muzikë për të lehtësuar tensionin;

Biofeedback për dhimbjet e kokës

Biofeedback-u ju mëson të dalloni kur tensioni po krijohet në trupin tuaj. Ju mësoni se si trupi juaj reagon ndaj situatave stresuese dhe mënyrave për ta qetësuar atë. 

Gjatë biofeedback-ut, sensorët lidhen me trupin tuaj. 

Ata monitorojnë përgjigjet tuaja fizike të pavullnetshme ndaj dhimbjeve të kokës, të cilat përfshijnë rritje në:

• Shkallën e frymëmarrjes.
• Pulsit.
• Frekuencën e zemrës.
• Temperaturës.
• Tensiont të muskujve.
• Aktivitetin e trurit.

Medikamente

Dhimbjet e kokës të herëpashershme nga tensioni zakonisht i përgjigjen mirë qetësuesve pa recetë. Por kini parasysh se përdorimi shumë i shpeshtë i këtyre barnave mund të çojë në një dhimbje koke afatgjatë të përditshme.

Për dhimbje koke të shpeshta ose të forta, mjeku juaj mund të rekomandojë medikamente kundër dhimbjes së kokës me recetë.

Triptanët dhe llojet e tjera të barnave mund të ndalojnë sulmin e migrenës. Ju i merrni ato në shenjat e para të një dhimbje koke që vjen.

Ilaçet për presionin e lartë të gjakut, krizat dhe depresionin ndonjëherë mund të parandalojnë migrenën. Mjeku juaj mund të rekomandojë të provoni një nga këto medikamente për të reduktuar shpeshtësinë e dhimbjes së kokës.

Kurim në shtepi 

Ju mund ta trajtoni dhimbjen e lehtë të kokës në shtëpi me qetësues dhimbjesh pa recetë.

Trajtimet e vetë-kujdesit për dhimbjet e kokës përfshijnë:

• Aplikimi i paketave të nxehta ose të ftohta në kokë;
• Bërja e ushtrimeve shtrënguese;
• Masazhimi i kokës, qafës ose shpinës;
• Pushimi në një dhomë të errët dhe të qetë;
• Duke bërë ecje;

5. Kërkimi i ndihmës së menjëhershme për dhimbjet e kokës

Në shumicën e rasteve, dhimbjet e kokës, megjithëse të dhimbshme, nuk përbëjnë një kërcënim serioz. 

Megjithatë, dhimbjet e kokës ndonjëherë mund të jenë simptomë e një gjendjeje kërcënuese për jetën. 

Kërkoni kujdes të menjëhershëm mjekësor nëse ju shfaqen këto shenja:

• Konfuzion ose të folur të paqartë.
• Ethe.
• Dhimbje koke pas lëndimit të kokës.
• Dhimbje koke e fortë që shfaqet papritur ose dhimbje koke që nuk largohet.
• Humbje të vetëdijes.
• Dhimbje koke të shumta tek fëmijët.
• Qafë e ngurtë, ose dhimbje në vesh ose sy.
• Dobësi ose mpirje.

Konkluzion 

Lajmi i mirë për ata që vuajnë nga dhimbje koke është se ju mund të zgjidhni nga shumë lloje trajtimesh. Nëse plani juaj i parë i trajtimit nuk funksionon, mos u dorëzoni. Mjeku ose psikologu mund të rekomandojë trajtime ose strategji të tjera për të gjetur zgjidhjen e duhur për ju.

Një nga aspektet më të rëndësishme të trajtimit të dhimbjeve të kokës është të zbuloni shkaktarët e saj. 

Mund të mësoni se cilat janë ato, duke mbajtur një regjistër ku të shënoni momentet se kur filloi dhe çfarë ishit duke bërë.

Pasi të njihni shkaqet, mjeku ose psikologu mund të përshtatë trajtimin e duhur për ju. Për shembull, mund të keni dhimbje koke kur jeni të tensionuar ose të shqetësuar. Teknikat e këshillimit dhe menaxhimit të stresit mund t’ju ndihmojnë ta trajtoni më mirë këtë shkaktar.